Donderdag, Mei 23, 2013

Der Fliegende Holländer

Dis 200 jaar sedert Wagner se geboorte hierdie week. Dit was a long time ago in a galaxy far far away - die naaste konneksie aan Wagner in ons tyd en plek is Der Fliegende Hollander.

Dit was Wagner se 4de opera, maar hy het in later jare die 3 operas voor hierdie een onteien, en sy slaafse volgelinge het sy voorbeeld gevolg. So vir alle praktiese doeleindes is dit sy eerste in die moderne repertoire.

Die legende van die Vlieende Hollander is welbekend - dit kom van die "Kaap van Storms" af, ons eie Kaapstad - waar die bedonderde Hollander God gevloek en daarna nooit kon ophou vaar om die wereld nie.

Later is 'n legende bygelas van 'n meisie se liefde wat die Hollander van sy pyn kan red deur haar lot saam met hom in te gooi.

Om so iets moontlik te maak moet die Hollander - van der Decken - een maal 'n jaar die kans kry om vir een nag aan land te gaan en iemand te vind wat vrywillig, gewillig is om saam met hom op die skip te klim.

Maar wat is die kanse?

Meer nog - wat is die kanse dat in die klein Noorweegse dorpie waar hy hierdie jaar land, daar 'n meisie woon wat van kindsbeen al droom & nagmerries het oor 'n donker skip en 'n wrede man daarop - destiny or what!

Daar is een toneel in Der Fliegende Hollander waar 'n dronk groep matrose begin dans op die kaai en dan skielik, deur die mis, die reuse spookskip sien en die spoke hoor terugsing van hulle skip af. Die verskrikte matrose begin in ritme saam in 'n sirkel spring om hierdie spookgeluid uit te dreun met hul eie lied en voete.

Steuermann! Laß die Wacht!, noem hulle hierdie dans-macabre.

Ek het Hollander as kind gesien (in die dae toe koshuiskinders 'n gratis kaartjie en 'n aand uit kon kry).

Dit was nie my eerste opera nie, maar dit was hierdie oomblik waar ek vir die eerste keer opera verstaan het - die droom van die gesamskunstwerk: Hoe alles kan saamwerk om iets groter te skep: die drama, die musiek, die beligting, die mis, die dans, die woorde, die donkerte, die onderdrukking en uitbarsting  - en waarom so 'n kunsvorm bestaan in eie reg.

Happy Birthday Mr Wagner, in watter plek jou siel ook al ge-eindig het.

Geen opmerkings nie :

Plaas 'n opmerking