Dit neem die vorm van 'n vrouestem wat vertel van die briewe wat sy ontvang het van 'n wêreldreiser genaamd "Sandor Krasna". Saam met hierdie stem verskyn beelde uit die strate van verskeie wêrelddele - meestal Japan, maar ook Ysland, Guineau-Bissau, Kaap Verde en San Francisco (waar hy in die spore van die fliek Vertigo reis).
Dis al.
Sans Soleil is interessant as 'n dokument van wat een mens kan vermag, sonder geld, sonder 'n agenda en sonder 'n tema. Dit is gemaak lank voor die Internet en sosiale media deur net een man met 'n film kamera, sonder enige klank.
Vroeg vroeg vertel hy van Sei Shōnagon - 'n Japanse vrou wat rondom die jaar 1000 - waarskynlik uit verveeldheid - lyste begin neerskryf het:
'n lys van elegante dinge
'n lys van ontstellende dinge
dinge wat nie die moeite werd is om te doen nie
dinge wat die hart vinniger laat klop
Die lyste Sei Shōnagon (164 in totaal) was nie kuns nie, of wetenskap, filosofie of politiek nie - maar desnieteenstaande was dit iets uniek en waar - persoonlik, intiem en 'n dokument van haar tyd.
Haar lyste is jare later as The Pillow Book gepubliseer. Dit is 'n testament van die mag van magteloosheid - die munt wat geslaan kan word uit jou een oomblik in tyd en plek en persoonlike beperkings.
Is Sans Soleil - 'n duisend jaar na die Pillow Book - 'n moderne weergawe van dieselfde ding?
Ja dit is - maar wag eers.
In 1929 - lank voor Sans Soleil - het 'n filmmaker in die Sowjet Unie, Dziga Vertov, die idee gekry om een dag in die lewe van die nuwe kommunistiese samelewing te dokumenteer.
Vertov en sy samewerkers het deur die Sowjet Unie beeldmateriaal in verskillende stede geskiet van gewone mense wat opstaan, werk, reis, skoolgaan, rus, eet en slaap. Al hierdie materiaal het hy aanmekaargesit in 'n fliek met die naam The Man with the Movie Camera - 'n landmerk in filmkuns wat vandag as die grootste dokumenter van alle tye beskou word.
Vertov se idee was dat hierdie fliek 'n produk van baie mense sal wees - voor en agter die kameras - en daarom meer waardevol is as enige kunswerk wat deur een auteur beplan kon word.
Teen die 1980s was die gevoel dat gewone mense "nie wil saamwerk nie", die soort waardigheid van Vertov se dae het nie meer bestaan nie, of het die filmmakers ontwyk.
In Sans Soleil sê die verteller
After circling the globe only banality still interest me.
Chris Marker se idee was dat waarheid in banaliteit "gevang kan word", en later: dat banaliteit spruit uit die verlies aan geheue.
Die helfte van Sans Soleil is in Japan geskiet, waar Marker homself laat gaan: how-I-learned-to-stop worrying-and-love-the seks, bygelowe, Pac-Man, game shows en horror van die nuuskierige-apie Japannese.
the more one watches Japanese TV, the more it appears to be instead watching you
Marker vryf sout in die wonde van super-ryk Japan, wat hul harakiri-vir-die-Keiser verruil het vir hierdie banale gemors lewe.
Die ander helfte is nog meer bitter:
Hy reis na Guinea-Bissau - 'n klein landjie in Wes-Afrika wat een van die kontinent se groot helde opgelewer het - Amilcar Cabral. Maar wat maak dit saak in die 1980s? Cabral is vermoor nog voor hy onafhanklikheid kon sien en wie gee om dat hulle die Portugese verslaan het?
History throws its empty bottles out the window
Marker fokus op die armoede van hierdie mense - fisies, maar meer nog die armoede van vergeet, van lewe sonder 'n geheue.
Die res van Sans Soleil is redelik kripties en onverstaanbaar vir my (insluitende die drie kinders op die pad in Ysland, waarna hy deurgaans verwys), maar dit pla my skaars.
Die lewe wag nie om met betekenis gevul te word nie, dit gaan net aan en aan.
Die motto aan die begin van die fliek is uit TS Eliot
Because I know that time is always time
And place is always and only place...
(And what is actual is actual only for one time
And only for one place.)
Geen opmerkings nie :
Plaas 'n opmerking