Maandag, Desember 31, 2012

The Spanish Tragedy

The play's the thing 
where-in I'll catch the concience of the king.

Hierdie is Hamlet se woorde voor sy drama - The Murder of Gonzalo - open voor 'n groep gaste, waaronder die nuwe Koning Claudius.

Hamlet re-enact sy teorie oor sy pa se moord om Claudius se reaksie te bestudeer - en dit werk.

Omtrent 20 jaar voor Hamlet was daar 'n ander drama met baie van dieselfde storie elemente: 'n Spook wat brand om sy moord te wreek, 'n held wat maak asof hy gek is, en 'n drama binne 'n drama.

Die Spanish Tragedy was geskryf deur Thomas Kyd, Christopher Marlowe se kamermaat en die man wat hom aan die polisie verraai het.

Dit was 'n reuse sukses en het 'n revenge-genre geskep wat eindeloos nageboots is - tot vandag toe.

Dit is hoogs dramaties en baie goed geskryf. 

'n Bekende motto uit die drama is die woorde Where words prevail not,violence prevails.

Twee spoke - Don Andrea en REVENGE kyk deurentyd na die hele drama. Don Andrea is 'n lank-vergete gestorwe soldaat uit die oorlog tussen Portugal en Spanje, wat sy moordenaar (Baltazhar) vir ewig agtervolg.

Wraak kom uiteindelik baie jare later, wanneer Baltazar betrokke is in 'n ander moord as deel van 'n liefdesdriehoek.

Daar is 'n wonderlike liefdestoneel wat afspeel in 'n tuin in die nag - die twee lovers maak asof hulle oorlog maak.

HORATIO: Then thus begin our wars; put forth thy hand,
That it may combat with my ruder hand.
BEL-IMPERIA: Set forth thy foot to try the push of mine.
HORATIO: But first my looks shall combat against thine.
BEL-IMPERIA: Then ward thyself; I dart this kiss at thee.
HORATIO: Thus I retort the dart thou threwest at me.
BEL-IMPERIA: Nay then, to gain the glory of the field,
My twining arms shall yoke and make thee yield.
HORATIO: Nay then, my arms are large and strong withal;
Thus elms by vines are compassed til they fall

Hierdie speel-speel word binne oomblikke horror wanneer twee mans uit die donker verskyn en Horatio gryp en vermoor, voor Bel se oe.

Op dieselfde plek, wanneer die son opkom die volgende oggend vind Horatio se pa - Hieronimo - sy dooie seun wat hang aan 'n boomtak in sy tuin.

Een van die kragtigste tonele, aan die einde van die drama, is wanneer Horatio se ma Isabella, hierdie fatale boom gaan afkap

Down with these branches and these loathsome boughs
Of this unfortunate and fatal pine:
Down with them, Isabella; rent them up,
And burn the roots from whence the rest is sprung.
I will not leave a root, a stalk, a tree,
A bough, a branch, a blossom, nor a leaf.

Kyd kry ook 'n rare galgehumor reg wat ek nog nooit gesien het nie - op pad na die galg word een moordenaar verseker (deur die skelm baas wat hom gehuur het) dat hy op die laaste oomblik ge-pardon sal word en dat hy oor niks bekommerd hoef te wees nie. 

Hy is lieg natuurlik  - maar die verdoemde man glo hom en hanteer die hele galg-seremonie as 'n reuse grap.

Is it not a scurvy jest that a man should jest himself to death? sê een van die bystaanders.

Die verstomde laksman sê  

Well thou art even the merriest piece of man's flesh
that e'er groaned at my office door.

Die klimaks is die drama wat die dooie seun se pa (Hieronimo) op die planke bring, heel aan die einde: The Spanish Tragedy

Daarin wys hy skielik vir sy gehoor, tot almal se afgryse - die lyk van sy seun

See here my show, look on this spectacle:
Here lay my hope, and here my hope hath end
Here lay my heart, and here my heart was slain:
Here lay my treasure, here my treasure lost:
Here lay my bliss, and here my bliss bereft:

Hy het die twee moordenaars ge-trick om as akteurs in sy drama deel te neem, en wat soos acting gelyk het was werklik - hy het hulle voor die gehoor vermoor.

And, Princes, now behold Hieronimo,
Author and actor in this Tragedy,
Bearing his latest fortune in his fist;
And will as resolute conclude his part
As any of the Actors gone before
And, Gentles, thus I end my play;

En daarmee hang hy homself.

Geen opmerkings nie :

Plaas 'n opmerking